Il verbo (Động từ) Ngữ pháp tiếng Ý

Động từ (verbe) là những từ dùng để miêu tả hành động, trạng thái của sự vật hiện tượng. Các câu bình thường đều phải có động từ và động từ được xem như là trung tâm của câu. Động từ nguyên mẫu (infinito) là những động từ ban đầu, được ghi trong các từ điển và chưa bị biến đổi. Tuy nhiên động từ tiếng Ý phải chia theo ngôi, thì, thể và thức. Tuy có tới chín đại từ nhân xưng chủ ngữ những chỉ có sáu cách chia động từ. Động từ biến đổi theo thì (i tempi) là thì hiện tại (il presente), thì quá khứ (il passato) và thì tương lai (il futuro), ở thì ta còn phân loại thành semplici (thì đơn) - chia ngay động từ chính và thì kép (composti) - mượn và chia trợ động từ essere, avere còn động từ chính chuyển về quá khứ phân từ (il participio passato). Trong mỗi thì ấy, lại có những thể (l'aspetto) - có thể xem như những trạng thái khác nhau của một thì). Ví dụ như thì quá khứ (il passato) có tới năm aspect là thì quá khứ đơn (passato remoto), thì quá khứ chưa hoàn thành (l'imperfetto), thì quá khứ kép (il passato prossimo), thì quá khứ hoàn thành (il piuccheperfetto) và thì quá khứ xa (trapassato remoto). Bên cạnh đó, thức (mode) cũng ảnh hưởng tới cách chia động từ, có tới bảy thức là thức trần thuật (l'indicativo), thức chủ quan/ bàng thái cách/ lối liên tiếp (il congiuntivo), thức điều kiện (il condizionale), thức mệnh lệnh (l'imperativo), phân từ (il participio), nguyên mẫu (l'infinito) và động danh từ (gerundivo).[5][6]

EssereAvere
(io) sono(io) ho
(tu) sei(tu) hai
(egli/ella) è(egli/ella) ha
(noi) siamo(noi) abbiamo
(voi) siete(voi) avete
(loro) sono(loro) hanno

Hầu hết các động từ là thường xuyên trong hiện tại. Có ba nhóm chính, -are, -ere và -ire.

ParlareVederePartire
(io) parlo(io) vedo(io) parto
(tu) parli(tu) vedi(tu) parti
(egli/ella) parla(egli/ella) vede(egli/ella) parte
(noi) parliamo(noi) vediamo(noi) partiamo
(voi) parlate(voi) vedete(voi) partite
(loro) parlano(loro) vedono(loro) partono
Indicativo presente
- are- ere- ire
io- o- o- o
tu- i- i- i
egli/ella- a- e- e
noi- iamo- iamo- iamo
voi- ate- ete- ite
loro- ano- ono- ono